Ben je betrokken bij een stichting, vereniging of andere organisatie die zich inzet voor het algemeen belang? Dan kan het aanvragen van een ANBI-status een slimme en waardevolle stap zijn. De ANBI-status levert niet alleen belastingvoordelen op, maar versterkt ook het vertrouwen van donateurs en andere betrokkenen.

Toch roept het aanvraagproces vaak vragen op. Wat moet je precies regelen, waar vraag je het aan, en hoe weet je of je aan alle voorwaarden voldoet? In deze uitgebreide gids lees je alles over het aanvragen van een ANBI-status. Van het in orde maken van je documenten tot het voorkomen van fouten, je ontdekt stap voor stap wat erbij komt kijken om opgenomen te worden in het ANBI-register van de Belastingdienst.

Wat is een ANBI en wie komt ervoor in aanmerking

Een ANBI is een organisatie die zich volledig richt op activiteiten die een algemeen belang dienen. Denk bijvoorbeeld aan goede doelen, culturele instellingen, kerken, natuurorganisaties of hulpverlenende stichtingen. De afkorting staat voor Algemeen Nut Beogende Instelling, en om voor deze status in aanmerking te komen moet je aan een aantal duidelijke eisen voldoen.

De Belastingdienst bekijkt bij iedere aanvraag of het doel van de organisatie écht in het algemeen belang is. Dat betekent dat minstens negentig procent van de inzet, middelen en activiteiten ten goede moet komen aan het beoogde maatschappelijke doel. Een club die slechts gedeeltelijk of vooral eigen belangen nastreeft, komt niet in aanmerking. Organisaties die voor een ANBI-status in aanmerking willen komen, moeten een erkende rechtsvorm hebben zoals een stichting, kerkgenootschap of vereniging. Ook kerkelijke instellingen en culturele initiatieven kunnen een aanvraag indienen. De structuur van de organisatie moet transparant zijn, met een goedgekeurd beleidsplan en statuten waarin het maatschappelijk nut duidelijk staat omschreven. Twijfel je of jouw organisatie voldoet aan de voorwaarden? Dan kun je via het online loket van de Belastingdienst een ANBI-status checken. Zo voorkom je dat je tijd steekt in een aanvraag die uiteindelijk geen kans van slagen heeft.

De voorwaarden en verplichtingen voor een ANBI-status

Om toegelaten te worden tot het ANBI-register moet je organisatie aan meerdere voorwaarden voldoen. Een van de belangrijkste is dat je zonder winstoogmerk werkt. Dat betekent niet dat je geen inkomsten mag hebben, maar wel dat eventuele opbrengsten volledig terugvloeien naar het maatschappelijk doel.

Ook mag een ANBI een redelijk eigen vermogen aanhouden, bijvoorbeeld om te sparen voor toekomstige projecten. De Belastingdienst kijkt hierbij vooral naar de onderbouwing. Kun je aantonen waarom dat geld later nodig is en hoe het wordt ingezet, dan is dat meestal toegestaan. Het is wél belangrijk dat je dit goed kunt uitleggen in je beleidsplan en jaarverslagen.

Andere belangrijke voorwaarden zijn:

• De organisatie mag geen natuurlijke persoon zijn
  
• Bestuurders mogen niet te veel verdienen, alleen een onkostenvergoeding of een vergoeding die niet bovenmatig is
  
• De organisatie moet beschikken over een actueel beleidsplan
  
• Het vermogen moet bij opheffing worden besteed aan een andere ANBI
  

Daarnaast ben je verplicht om jaarlijks een aantal gegevens openbaar te maken. Dit zijn onder andere de doelstellingen van je organisatie, de activiteiten die je uitvoert, de samenstelling van het bestuur, een financiële verantwoording en je beloningsbeleid. Zorg ervoor dat deze gegevens eenvoudig te vinden zijn via je website. Als je hierin tekortschiet, kan de Belastingdienst je ANBI-status intrekken. Het behouden van deze status vraagt dus ook na de toekenning om betrokkenheid en zorgvuldigheid.

De aanvraag van een ANBI-status stap voor stap uitgelegd

Het aanvragen van een ANBI-status begint bij het goed voorbereiden van je aanvraag. Op de website van de Belastingdienst vind je een speciaal loket waar je het aanvraagformulier kunt downloaden. Let goed op dat je het juiste formulier gebruikt en dat je alle gevraagde informatie aanlevert. Alleen complete aanvragen worden in behandeling genomen.

Je hebt in ieder geval de volgende documenten nodig:

• Een kopie van de statuten van je organisatie
  
• Een recent uittreksel van de Kamer van Koophandel
  
• Een actueel beleidsplan
  
• Een beschrijving van je organisatie en haar activiteiten
  
• Een toelichting op het beloningsbeleid van je bestuur

In sommige gevallen moet je ook aanvullende stukken meesturen, bijvoorbeeld als de Belastingdienst extra toelichting vraagt. Het proces van beoordelen duurt meestal enkele maanden. In de tussentijd kun je een ontvangstbevestiging krijgen, maar dat betekent nog niet dat je aanvraag is goedgekeurd.

Wat betreft de kosten: de Belastingdienst rekent geen leges of administratieve kosten voor het aanvragen van een ANBI-status. Je kunt de aanvraag dus zonder betaling indienen. Wel kunnen er indirecte kosten ontstaan, bijvoorbeeld als je je statuten moet aanpassen of een adviseur nodig hebt voor het opstellen van je beleidsplan. Als je aanvraag wordt goedgekeurd, kan de ANBI-status soms met terugwerkende kracht ingaan, afhankelijk van de datum waarop je organisatie aan de voorwaarden voldeed. Dit is altijd ter beoordeling van de Belastingdienst.

De voordelen van een ANBI-status voor organisaties en donateurs

De ANBI-status biedt directe voordelen voor zowel je organisatie als je donateurs. Donateurs kunnen hun giften aan een ANBI onder voorwaarden aftrekken van de inkomstenbelasting. Voor veel mensen is dat een reden om eerder of vaker te geven. Dit maakt het makkelijker om geld op te halen voor projecten of structurele financiering.

Ook voor je organisatie zelf zijn er belastingvoordelen. Je hoeft bijvoorbeeld geen schenk- of erfbelasting te betalen over giften en nalatenschappen. Dat betekent dat iedere euro die je ontvangt volledig naar je maatschappelijke doel kan gaan, zonder fiscale aftrek. Ben je een culturele ANBI, dan geldt er voor donateurs zelfs een extra aftrekpercentage, wat het nog aantrekkelijker maakt om te schenken. Daarnaast straalt een plek in het ANBI-register vertrouwen uit. Fondsen, gemeenten en particulieren kijken vaak eerst of een organisatie ANBI-geregistreerd is voordat ze besluiten tot een donatie of samenwerking.

Wat je verplicht moet publiceren en hoe je de status behoudt

Als je eenmaal bent toegelaten tot het ANBI-register, stopt het werk niet. Jaarlijks ben je verplicht om een aantal gegevens openbaar te maken via internet. Dit is bedoeld om transparantie te waarborgen en donateurs en andere betrokkenen inzicht te geven in je werkwijze en bestedingen.

De volgende gegevens moeten gepubliceerd worden:

• Naam, RSIN en contactgegevens van de organisatie
  
• Doelstelling en beleidsplan
  
• Namen van de bestuurders
  
• Beloningsbeleid
  
• Financiële verantwoording
  
• Uitgevoerde activiteiten

Zorg dat deze informatie gemakkelijk te vinden is op je website. De Belastingdienst controleert dit steekproefsgewijs, en als blijkt dat je deze verplichting niet nakomt, kan je status worden ingetrokken. De ANBI-status hoef je niet ieder jaar opnieuw aan te vragen, maar je moet wel zorgen dat je blijft voldoen aan de voorwaarden. Houd bij veranderingen in bestuur, doelstellingen of werkwijze dus altijd in de gaten wat dit betekent voor je ANBI-positie.

Veelvoorkomende fouten en wat je kunt doen bij afwijzing

Een van de meest voorkomende fouten bij het aanvragen van een ANBI-status is een beleidsplan dat niet concreet genoeg is. De Belastingdienst wil precies weten wat je gaat doen, hoe je dat financiert en welk maatschappelijk doel je daarmee dient. Ook onduidelijke statuten of onvolledige informatie leiden vaak tot vertraging of afwijzing.

Als je aanvraag wordt afgewezen, heb je de mogelijkheid om bezwaar te maken. Dat doe je schriftelijk en binnen zes weken na ontvangst van het besluit. Zorg dat je bezwaar goed onderbouwd is en voeg eventueel extra bewijsstukken toe. Krijg je geen gehoor of twijfel je over de juiste aanpak, dan kun je altijd ondersteuning vragen van een jurist of een gespecialiseerd adviseur. Deze kunnen je helpen bij het herschrijven van documenten of het verduidelijken van je aanvraag.

Meer informatie vind je via het ANBI-loket van de Belastingdienst. Daar kun je ook controleren of je organisatie al in het ANBI-register staat of dat je aanvraag in behandeling is.