Wanneer iemand overlijdt, krijgen de erfgenamen vaak te maken met erfbelasting. Dat is belasting die je betaalt over wat je erft. Als je een huis, geld of spullen krijgt, moet je dit soms aangeven bij de belastingdienst. Niet iedereen hoeft erfbelasting te betalen, want er zijn vrijstellingen. Maar als je wél moet betalen, dan moet je een aangifte erfbelasting invullen. In dit artikel lees je hoe dat werkt en waar je op moet letten.
Wat is erfbelasting
Erfbelasting is belasting die je betaalt over een erfenis. Je betaalt dit alleen als de waarde van wat je krijgt hoger is dan de vrijstelling. Hoeveel belasting je moet betalen, hangt af van je relatie met de overledene en van de waarde van de erfenis. De belastingdienst kijkt naar wie jij bent voor de persoon die is overleden. Ben je kind, partner of kleinkind? Dan krijg je een hogere vrijstelling dan wanneer je bijvoorbeeld een vriend bent. Ook het percentage dat je betaalt, is lager bij een nauwe familieband.
Wanneer moet je aangifte doen
Je moet aangifte erfbelasting doen als de belastingdienst je hiervoor een brief stuurt. Dit heet een aangiftebrief. Vaak krijg je die enkele weken tot maanden na het overlijden. Je bent dan verplicht om een formulier in te vullen. Heb je geen brief gekregen, maar weet je zeker dat je erfbelasting moet betalen? Dan moet je zelf contact opnemen met de belastingdienst. Het is belangrijk om dit op tijd te doen, anders kun je een boete krijgen.
Hoeveel tijd heb je voor de aangifte
Vanaf het moment dat je de aangiftebrief krijgt, heb je meestal vijf maanden de tijd om alles in te vullen en op te sturen. Je kunt uitstel aanvragen als het niet lukt om alles op tijd te regelen. Dit moet je wel vóór de uiterste datum aanvragen. De aangifte erfbelasting kan best ingewikkeld zijn. Je hebt informatie nodig over bankrekeningen, het huis, waardevolle spullen en schulden. Ook moet je precies weten wie de erfgenamen zijn en welk deel zij krijgen.
Wat heb je nodig voor de aangifte
Voor een goede aangifte verzamel je de volgende informatie:
- Persoonsgegevens van de overledene
- Gegevens van alle erfgenamen
- Een overzicht van het bezit (zoals geld, beleggingen, huis, auto, sieraden)
- Een overzicht van de schulden
- De waarde van het huis (vaak via WOZ-waarde)
- Testament of verklaring van erfrecht
- Betaalde uitvaartkosten
- Eventuele schenkingen vlak voor overlijden
Met deze gegevens kun je het formulier invullen. De belastingdienst rekent dan uit of je moet betalen en hoeveel dat is.
Hoe doe je de aangifte erfbelasting
De aangifte doe je via een speciaal formulier van de belastingdienst. Dit kun je digitaal invullen of op papier. In veel gevallen is digitaal invullen makkelijker. Je kunt dan sneller wijzigingen maken en je krijgt hulp bij het invullen. Op het formulier geef je aan wat de overledene bezat op de dag van overlijden. Daar trek je de schulden vanaf. Het bedrag dat overblijft, wordt verdeeld onder de erfgenamen. De belastingdienst kijkt dan per persoon of er erfbelasting betaald moet worden.
Wie betaalt de erfbelasting
Iedere erfgenaam is zelf verantwoordelijk voor zijn of haar deel van de erfbelasting. Dus als jij iets erft, moet jij zelf aangifte doen voor jouw deel. Soms regelt één persoon dit voor alle erfgenamen tegelijk. Dit wordt dan vaak door de executeur of een notaris gedaan. Het is belangrijk dat iedereen weet wat hij of zij moet betalen. Je voorkomt zo ruzie of misverstanden binnen de familie.
Wat zijn de tarieven van erfbelasting
De belastingdienst gebruikt verschillende percentages, afhankelijk van wie je bent voor de overledene:
- Partners en kinderen betalen tussen de 10% en 20%
- Kleinkinderen betalen tussen de 18% en 20%
- Andere erfgenamen betalen tussen de 30% en 40%
Je betaalt alleen belasting over het deel dat boven de vrijstelling uitkomt. De vrijstellingen verschillen per persoon. Zo heeft een partner een veel hogere vrijstelling dan een neef of nicht.
Kun je erfbelasting voorkomen
Helemaal voorkomen lukt meestal niet, maar je kunt het bedrag wel kleiner maken. Dit kan op verschillende manieren:
- Door tijdens het leven al geld te schenken
- Door gebruik te maken van vrijstellingen
- Door goed vast te leggen wie wat krijgt via een testament
- Door kosten van de uitvaart mee te rekenen in de aangifte
Een goede voorbereiding helpt om niet te veel belasting te betalen. Je kunt hiervoor advies vragen aan een notaris of belastingadviseur.
Wat gebeurt er na de aangifte
Als je alles hebt opgestuurd, controleert de belastingdienst je aangifte. Klopt alles? Dan krijg je binnen enkele maanden een aanslag. Hierop staat hoeveel je moet betalen en wanneer dat moet gebeuren. Meestal moet je binnen zes weken betalen. Ben je het niet eens met de aanslag? Dan kun je bezwaar maken. Dat moet je op tijd doen. In de brief van de belastingdienst staat hoe dat moet.
Waar moet je goed op letten
- Dien de aangifte op tijd in om boetes te voorkomen
- Zorg dat je alles goed bijhoudt en opschrijft
- Vraag hulp als je er niet uitkomt
- Check of je recht hebt op vrijstellingen of aftrekposten
- Houd contact met andere erfgenamen voor een eerlijke verdeling
Het is geen makkelijk onderwerp, maar wel belangrijk om goed te regelen. Zo voorkom je verrassingen en weet je waar je aan toe bent.
